Waarom motivatie het verschil maakt tussen familie- en externe CEO’s
Inleiding
Het onderzoek “CEO Personality: A Different Perspective on the Nonfamily Versus Family CEO Debate” laat zien dat familie-CEO’s en externe CEO’s verschillen in persoonlijkheid. Externe CEO’s laten een duidelijk verband zien tussen hun persoonlijkheidskenmerken en financiële prestaties, terwijl bij familie-CEO’s dit verband ontbreekt. Dit roept de vraag op: waarom lijkt persoonlijkheid minder invloed te hebben bij familie-CEO’s? Hier kan het Reiss Motivation Profile® (RMP) waardevolle inzichten bieden.
Persoonlijkheidsverschillen in een notendop
De studie gebruikte de Occupational Personality Questionnaire (OPQ) en vond verschillen op 9 van de 32 gemeten persoonlijkheidstrekken:
| Niet-familie-CEO’s | Familie-CEO’s |
| Meer democratisch | Meer dominant (minder democratisch) |
| Minder onafhankelijk | Meer onafhankelijk en eigenzinnig |
| Meer rationeel | Minder rationeel, handelen meer op gevoel |
| Meer analytisch, gevoelig voor anderen | Minder bezig met emoties van anderen |
| Meer detailgericht, gestructureerd | Minder ordelijk, springen makkelijker van taak naar taak |
| Meer consciëntieus | Minder consciëntieus |
| Meer ontspannen | Meer gespannen en onrustig |
| Minder bezorgd | Meer piekergedrag |
| Meer vertrouwen in anderen | Minder vertrouwen in anderen |
In het kort:
- Externe CEO’s: gebalanceerd profiel, flexibel, analytisch en sociaal vaardig
- Familie-CEO’s: sterk karakterprofiel, eigenzinnig, controlerend, minder flexibel
Familie-CEO’s tonen dus vaak een uitgesproken persoonlijkheid die hun beslissingen en stijl sterk bepaalt. Dit kan zich uiten in:
- Eigenzinnigheid en onafhankelijkheid: ze volgen hun eigen visie en zijn minder beïnvloedbaar.
- Dominantie en controle: ze nemen de leiding en sturen het bedrijf volgens hun overtuiging.
- Minder flexibiliteit: ze zijn vaak minder democratisch en passen zich minder snel aan.
- Intensiteit: ze kunnen gespannen zijn, veel piekeren en gefocust blijven op hun doelen.
Met het RMP kunnen we deze gedragingen koppelen aan de mogelijke onderliggende drijfveren (zoals RMP Invloed, RMP Emotionele Rust of Onafhankelijkheid), waardoor het duidelijk wordt waarom een familie-CEO op deze manier handelt en hoe dit het bedrijf beïnvloedt.
Waarom financiële prestaties niet altijd tellen bij familie-CEO’s
Bij externe CEO’s beïnvloeden persoonlijkheidskenmerken financiële prestaties duidelijk.
- Positief: democratisch leiderschap
- Negatief: te controlerend, te uitgesproken, te onafhankelijk, te veel inleven in familieproblemen
Bij familie-CEO’s is er geen duidelijk verband tussen persoonlijkheid en financiële prestaties. De verklaring: familie-CEO’s streven niet alleen naar winst, maar ook naar familieharmonie, reputatie en continuïteit.
Waar RMP een waardevolle aanvulling biedt
Het Reiss Motivation Profile® kan hier een verklaring geven. Het RMP maakt namelijk de onderliggende levensmotieven zichtbaar, iets wat persoonlijkheidsvragenlijsten zoals OPQ niet volledig doen. Het bewust worden van die onderstroom biedt familiebedrijven alvast drie belangrijke voordelen:
1. Inzicht bij opvolging
RMP toont de motivatiedynamiek van familie-CEO’s én potentiële opvolgers. Zo kan beter worden ingeschat hoe samenwerking verloopt en waar mogelijke spanningen ontstaan.
2. Gerichte coaching en ontwikkeling
Door te weten waarom iemand bepaalde keuzes maakt, kan coaching worden afgestemd op persoonlijke levensmotieven, in plaats van enkel op gedrag of KPI’s. Zeker in een tijd van voortdurende verandering en knagende onzekerheid over de toekomst wellicht een essentiële invalshoek om betekenis te blijven vinden in turbulente tijden.
3. Verbinding tussen persoonlijke doelen en bedrijfsdoelen
Het RMP maakt de levensmotieven van de CEO zichtbaar en geeft zo een taal aan wat de CEO fundamenteel nodig heeft om betekenisvol te leven en te werken. Op deze manier kunnen de bedrijfsdoelen als persoonlijke en familiebelangen beter worden geïntegreerd. De grondige wetenschappelijke onderbouw van het RMP en diens voorspelbaarheid op langere termijn is dan een belangrijke meerwaarde.
Conclusie
Persoonlijkheidsvragenlijsten zoals OPQ geven een goed beeld van hoe CEO’s zich gedragen. Het RMP voegt een laag toe van intrinsieke motivatie en levensmotieven, waardoor familiebedrijven beter kunnen begrijpen waarom een CEO bepaalde keuzes maakt. Dit maakt opvolging, samenwerking en ontwikkeling in familiebedrijven veel effectiever.
Interesse in meer?
Benieuwd hoe het RMP in uw familiebedrijf kan helpen bij inzicht in motivaties, opvolging of samenwerking? Neem contact op voor een kennismakingsgesprek en ontdek hoe inzicht in de RMP levensmotieven het verschil kunnen maken.
Bronvermelding
Kelleci, R., Lambrechts, F., Voordeckers, W., & Huybrechts, J. (2019). CEO Personality: A Different Perspective on the Nonfamily Versus Family CEO Debate. Family Business Review, 32(1), 31‑57. https://doi.org/10.1177/0894486518811222
Beschikbaar via Hasselt University Library: http://hdl.handle.net/1942/27460